Vergunningen dierproeven openbaar

Sinds de herziening van de Wet op de dierproeven (2014) schrijft de wet voor dat er van elk onderzoeks- en onderwijsproject met dierproeven een samenvatting wordt gepubliceerd. Dit gebeurt sindsdien op de website van de Centrale Commissie Dierproeven. Op grond van de Wet openbaarheid bestuur (Wob) kan bovendien iedereen documenten opvragen die betrekking hebben op een onderzoeks- of onderwijsproject met proefdieren. Dergelijke Wob-verzoeken komen regelmatig voor. De twee Utrechtse instellingen gaan echter een stap verder door uit eigen beweging elk dossier openbaar te maken, zodat iedereen kan zien waarvoor de instellingen dieren inzetten.

Openheid

De Universiteit Utrecht en het UMC Utrecht vinden openheid over dierproeven belangrijk. Andere uitingen hiervan zijn het openbaar maken van beleidsstukken, het publiceren van een Jaarverslag Dierproeven, het te woord staan van media en het geven van lezingen om het publiek te informeren. Zij onderschrijven ook van harte de Code Openheid Dierproeven, opgesteld door de Vereniging van Samenwerkende Nederlandse Universiteiten (VSNU), de Koninklijke Nederlandse Academie voor Wetenschappen (KNAW) en de Nederlandse Federatie van Universitair Medische Centra (NFU).

Efficiëntie

Naast openheid is efficiëntie een belangrijke reden om de dossiers uit eigen beweging openbaar te maken. Losse Wob-verzoeken vragen telkens veel inspanningen voor het tijdig opleveren van de complexe dossiers. Door dit werk te systematiseren en voor elk dossier vooraf te doen, wordt het efficiënter. Zo besparen de instellingen tijd en dus gemeenschapsgeld.

Privacy en eigendomsrecht

Op de website van de Instantie voor Dierenwelzijn Utrecht staan alle vergunningen die verleend zijn vanaf 1 mei 2017. In de documenten zijn hier en daar woorden onleesbaar gemaakt, in overeenstemming met de Wob. Dit kan twee redenen hebben:

• Openbaarheid van persoonlijke gegevens schendt de privacy van medewerkers.
• Openbaarheid van de onderzoeksstrategie maakt dat deze niet meer beschermd kan worden door intellectuele eigendomsrecht (patent). Zo loop de onderzoeker het risico niet meer als eerste te kunnen publiceren over de onderzoeksresultaten.

Openbaarheid maakt het mogelijk voor anderen om aan te haken bij een wetenschappelijke denkrichting. Daarom worden details naderhand wel bekend gemaakt. Na afronding van het onderzoek schrijven de onderzoekers een wetenschappelijk artikel en lichten zij in veel gevallen de media in over de conclusies, om de kennis uit dierproeven optimaal te benutten in de samenleving.

Overzicht vergunningen dierproeven

Bij de Universiteit Utrecht en het Universitair Medisch Centrum Utrecht wordt diergeneeskundig en medisch-biologisch onderzoek gedaan. Naast experimenten op basis van cel- en weefselkweektechnieken, computersimulaties en menselijke vrijwilligers, worden ook dierproeven uitgevoerd. Ook worden proefdieren ingezet voor onderwijs en training.