Pijn herkennen bij dieren
8 jaar geledenNiet alleen aan mensen kun je zien of ze pijn hebben, ook dieren laten dit zien. En net als bij mensen is veel af te lezen van hun gezichtsuitdrukking. Maar hoe? Dit is al uitgebreid onderzocht bij muizen, ratten en konijnen. Aan onderzoek bij paarden en fretten wordt gewerkt. Inzicht in gezichtsuitdrukkingen van dieren helpen mensen die met dieren werken om het welzijn van de dieren te bewaken.
Gezichtsuitdrukkingen en de bijbehorende pijnniveaus waren al eerder in kaart gebracht bij mensen. Daarmee ontstond een middel om pijn in te schatten bij mensen die dat niet op een andere manier duidelijk kunnen maken, zoals jonge kinderen en mensen met een cognitieve beperking. De methode is gebaseerd op activiteit van bepaalde gezichtsspiertjes.
5 gezichtskenmerken
Bij muizen, ratten en konijnen blijken 5 spieractiviteiten een rol te spelen. Een dier van deze soorten dat pijn heeft, knijpt de ogen halfdicht, trekt de neus aan, bolt de wangen, legt de oren naar achteren en houdt de snorharen in een afwijkende stand. Foto-overzichten van deze gezichtsuitdrukkingen (Grimace Scales) helpen degenen die met de dieren werken om het pijnniveau in kaart te brengen. In Utrecht werken onderzoekers aan een dergelijke overzichten voor fretten.
Paarden en ezels
Ook voor paarden is er al een Grimace Scale, samengesteld door Britse, Duitse en Italiaanse onderzoekers na castratie van het paard. Utrechtse onderzoekers werken onderzoeken nu gezichtsuitdrukkingen naar specifieke tekenen van andere soorten pijn, waaronder koliek, pijn bij oogproblemen, kiespijn en kaakfractuur. De onderzoekers gaan bovendien samen met het Donkey Sanctuary in het Verenigd Koninkrijk onderzoek doen naar gezichtsuitdrukkingen van ezels bij acute pijn.
Kliniek
Een ethisch dilemma bij onderzoek naar gezichtsuitdrukkingen van dieren bij pijn, kan zijn dat je proefdieren letterlijk pijn moet doen om uiteindelijk met de conclusies het welzijn van hun soortgenoten te verbeteren. Gelukkig kan ook veel van dit onderzoek gedaan worden met dierlijke patiënten die al met bestaande pijn naar de kliniek komen. Zij ondervinden daar geen extra last van. En hun soortgenoten die later met dezelfde klachten naar de kliniek komen worden als gevolg van het onderzoek juist beter geholpen.