Getest: www.3Rs-reduction.co.uk
8 jaar geledenAls docent maakte Hein van Lith voorheen gebruik van het interactieve programma ‘Experimental Design. A guide to using fewer experimental animals and getting most out of your experiments’, ontwikkeld door Michael Festing, David Dewhurst en Jake Broadhurst. Vanwege de beperkte licentie kon dit echter alleen binnen de elektronische leeromgeving van de faculteit Diergeneeskunde van de Universiteit Utrecht gebruikt worden. Nu is er een website van dezelfde Michael Festing: www.3Rs-reduction.co.uk. Van Lith testte de website en concludeert: een efficiënt middel om je te bekwamen in het ontwerpen van dierexperimenten.
“Mijn eerste, persoonlijke conclusie was dat de website geschikt is voor mijn onderwijs, ter vervanging van het gelicenseerde programma. Ik gebruik het bijvoorbeeld in een werkcollege van de cursus Epidemiologie & Fokkerij voor studenten diergeneeskunde. Ook in de cursussen Proefdierkunde attendeer ik de cursisten op de website.
Gratis
De website is gratis en niet-commercieel (geen reclame). Via www.3Rs-reduction.co.uk komt je op de welkomstpagina en via ‘enter site’ bij het hoofdmenu. Hier vind je 17 modules (blauw) en nog een paar andere pagina’s (groen). De eerste module gaat over de ethische achtergronden van de 3 V’s. Dan volgen modules over onderzoeksstrategie, experimentele eenheid, de kenmerken van een correct opgezet experiment, het vermijden van systematische fouten, en ‘power’-analyse en steekproefgrootte. Verder zijn er modules over het begrijpen en controleren van variatie, en over de verschillende populaties van laboratoriummuizen en -ratten. In de module over proefopzetten wordt uitgelegd hoe aan de hand van een Excel-rekenblad gerandomiseerd kan worden, zowel voor volledig gerandomiseerde proefschema’s als voor gerandomiseerde blokvorming.
Er zijn tevens pagina’s over factoriële proefschema’s, regressie en correlatie, en summiere informatie over statistische analyse. Verder is er een module over het weergeven van resultaten, en eentje over de zogenaamde ARRIVE (Animal Research: Reporting In Vivo Experiments) guidelines van het NC3Rs (National Centre for the Replacement, Refinement and Reduction of Animals in Research). Voorts is er een pagina met een overzicht van relevante boeken op het gebied van ontwerp en statistische analyse van experimenten.
Certificaat
Aan de meeste modules is een zelftest-pagina gekoppeld. Tevens is er nog een algemene zelftest-pagina. Wanneer alle modules doorlopen zijn, kun je een certificaat downloaden, waarin je zelf verklaart dat je alles hebt doorgenomen.
Een juiste en doeltreffende proefopzet bespaart dieren
Veel biomedische en bio-veterinaire onderzoekers zijn competent, zelfs briljant, in hun vakgebied, maar soms is de kennis van het opzetten van een dierexperiment beperkt. Hierdoor komen fouten voor: een slechte onderzoeksopzet of een verkeerde statistische analyse. Dit is overigens een mondiaal probleem. Een juiste en doeltreffende proefopzet kan bijdragen tot onder andere vermindering van het aantal proefdieren. Gelukkig staan onderzoekers over het algemeen open voor het bijspijkeren van hun kennis. De nieuwe website kan daarbij helpen.
Aangezien veel proefdieren bespaard kunnen worden als er sprake is van een juiste en doeltreffende proefopzet, zou ik iedereen die betrokken is bij de opzet van dierexperimenten willen uitnodigen deze website te bezoeken en de modules te doorlopen. Het is een uitermate efficiënte manier om je als niet-statisticus te bekwamen in het ontwerpen van dierexperimenten.”
Hein van Lith