Dierproeven openbaar

6 jaar geleden

Dit jaar werken de Universiteit Utrecht en het UMC Utrecht aan openbaarmaking van alle verstrekte vergunningen voor dierproeven, in het kader van openheid. Onderzoekers die verantwoordelijk zijn voor onderzoek of onderwijs met proefdieren krijgen hiermee te maken. Zo ook dr. Gerrit Hooijer, Universitair Hoofddocent Herkauwergezondheidszorg bij het departement Gezondheidszorg Landbouwhuisdieren (faculteit Diergeneeskunde, Universiteit Utrecht).

Wat was je eerste reactie toen je hoorde over het openbaar maken van de vergunningen?

Ik stond er niet afwijzend tegenover, maar zag wel wat haken en ogen. Ik zet runderen en kleine herkauwers in als proefdieren bij onderwijs aan studenten diergeneeskunde, en bij wetenschappelijk onderzoek. Met het openbaar maken van de inzet van proefdieren voor het onderwijs heb ik geen enkele moeite.

Met het wetenschappelijke onderzoek ligt het soms iets ingewikkelder. Neem bijvoorbeeld een onderzoek waarbij twee keer bloed afgenomen wordt van koeien. Dat wordt in de reguliere bedrijfsvoering ook veel gedaan, in het kader van het bewaken van diergezondheid of het stellen van een diagnose. Als het voor wetenschappelijk onderzoek wordt gedaan, is het volgens de wettelijke definitie een dierproef.

Daar komt bij dat sommige informatie concurrentiegevoelig kan zijn, waardoor volledige openbaarheid ongewenst is, zeker als onderzoek vernieuwend is.

Volgens de wet mag je persoonlijke en concurrentiegevoelige informatie onleesbaar maken. Wat heb je geanonimiseerd?

Bij het onderwijs zijn namen en telefoonnummers van medewerkers weggestreept. Die hoeven voor mij niet op straat te liggen. Bij het onderzoek heb ik ook details weggehaald over wat we precies onderzoeken in de bloedmonsters. Dat laten we liever niet zien, maar wel dat we bloed afnemen en ook het doel van het onderzoek. Bij het anonimiseren kijkt er een jurist mee, die in de gaten houdt dat je niet te veel onleesbaar maakt. Ik heb vooral geprobeerd in de huid van de lezer te kruipen. Wat zou die voor vragen stellen? Je wil ook voorkomen dat je zo veel anonimiseert dat je niet meer transparant bent.

Hoe sta je in het algemeen tegenover openheid over dierproeven?

In principe vind ik openheid heel goed. We zeggen hier al gauw: kom maar kijken. Het Klokhuis is bijvoorbeeld een paar keer bij ons departement opgenomen. Op zulke momenten laten we probleemloos voor de camera zien wat hier gebeurt. Als je moeilijk kunt uitleggen wat je doet, en waarom, moet je je afvragen of je wel goed bezig bent. Wat ik wel lastig vind, is dat beschrijvingen van dierproeven zonder verdere uitleg, voor buitenstaanders soms moeilijk te interpreteren zijn. De niet-technische samenvatting, die sowieso openbaar is, maakt die vertaalslag wel.