Betrokken partijen

De volgende partijen zijn betrokken bij dierproeven van de Universiteit Utrecht en het UMC Utrecht.

Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA)

De Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) houdt namens de overheid toezicht op de naleving van de Wet op de dierproeven bij alle instellingen die dierproeven doen. Ze voert daarvoor controlebezoeken uit, waarbij ze kijkt naar de uitvoering van dierproeven, de administratie bij de dierproeven en de huisvesting en verdere situatie van de proefdieren. Daarnaast verleent ze instellingsvergunningen en doet ze jaarlijks verslag van dierproeven in Nederland.

Centrale Commissie Dierproeven (CCD)

Voor elk onderzoeksproject met dierproeven moet een aparte projectvergunning aangevraagd worden bij de landelijke Centrale Commissie Dierproeven (CCD), die ingesteld is door het ministerie van Economische Zaken. De CCD besluit over de aanvraag voor een projectvergunning, op basis van het advies van een dierexperimentencommissie (DEC).

Nationaal Comité advies dierproevenbeleid (NCad)

Het Nationaal Comité advies dierproevenbeleid (NCad) adviseert de minister, de CCD en Instanties voor Dierenwelzijn over aanschaf, fok, huisvesting, verzorging en gebruik van dieren in dierproeven, en neemt daarbij de 3 V’s (vervanging, vermindering, verfijning) en de transitie naar proefdiervrije innovatie als uitgangspunt.

Instantie voor Dierenwelzijn Utrecht

Iedere instelling die met proefdieren werkt (fokker, leverancier, gebruiker) heeft een Instantie voor Dierenwelzijn. Dat is wettelijk verplicht. Zo hebben de Universiteit Utrecht en het UMC Utrecht de Instantie voor Dierenwelzijn Utrecht. De proefdierdeskundigen houden toezicht op het welzijn van alle proefdieren van de twee instellingen, de kwaliteit en op de bevoegdheden en bekwaamheden van degenen die met de proefdieren werken.

3Rs Centre

Het 3Rs Centre stimuleert de ontwikkeling, acceptatie en implementatie van 3V-methoden (alternatieven voor dierproeven) binnen Utrecht Life Sciences (ULS). Als Instantie voor Dierenwelzijn werken we nauw samen met het centrum.

TPI Utrecht

TPI Utrecht is een werkgroep van de Unviersiteit Utrecht, het UMC Utrecht en de Hogeschool Utrecht, die zich bezighoudt met Transitie naar Proefdiervrije Innovatie. De werkgroep heeft een helpdesk en organiseert helpathons: creatieve interdisciplinaire bijeenkomsten waar deelnemers samen zoeken naar een proefdiervrije innovatie voor een bepaald wetenschappelijk vraagstuk.

Vergunninghouder

De Universiteit Utrecht en het UMC Utrecht hebben elk een instellingsvergunning om proefdieren te houden en dierproeven te doen. Ze werken daarin nauw samen. De vergunningen zijn verstrekt op grond van de Wet op de dierproeven. Per onderzoeksproject is daarnaast een projectvergunning nodig.

Dierexperimentencommissie (DEC)

De Universiteit Utrecht en het UMC Utrecht hebben een gezamenlijke Dierexperimenten Commissie (DEC). Deze groep deskundigen bespreekt elke aanvraag voor een projectvergunning grondig. Daarbij maakt ze een ethische afweging en controleert ze of er voldoende naar alternatieven is gekeken en of het onderzoek aan de hoogste wetenschappelijke kwaliteitseisen voldoet. Op basis daarvan adviseert ze de CCD, eventueel na aanpassingen door de onderzoeker. De proefdierdeskundigen van de Instantie voor Dierenwelzijn adviseren op hun beurt de DEC over dierenwelzijn.

Aangewezen dierenarts

Elke fokker, leverancier of gebruiker van proefdieren moet een deskundige dierenarts of een andere gekwalificeerde deskundige aanwijzen die de organisatie adviseert over het welzijn en de behandeling van de dieren. In Utrecht kan dit per proefdierlocatie een andere dierenarts zijn.

Verantwoordelijk onderzoeker

De onderzoeker die eindverantwoordelijk is voor de dierproeven en de vergunningaanvraag indient:

  • heeft een wetenschappelijke master in een relevante studierichting
  • heeft een certificaat van de wettelijk voorgeschreven cursus proefdierkunde
  • is ingeschreven bij de Instantie voor Dierenwelzijn
  • schoolt zich steeds bij via cursussen, congressen, vaardigheidstrainingen

Verantwoordelijk uitvoerende

De persoon die de dierproef daadwerkelijk uitvoert:

  • heeft óf een wetenschappelijke master in een relevante studierichting en een certificaat van de wettelijk voorgeschreven cursus proefdierkunde, óf een diploma van een erkende opleiding (mbo of hbo, biotechniek of zoölogisch analist)
  • is ingeschreven bij de Instantie voor Dierenwelzijn
  • schoolt zich steeds bij via cursussen, congressen, vaardigheidstrainingen
  • is aantoonbaar bekwaam in het hanteren en behandelen van proefdieren (vastgesteld door de Instantie voor Dierenwelzijn Utrecht)

Researchanalist / biotechnicus

De researchanalist of de biotechnicus die betrokken is bij dierproeven:

  • heeft een diploma van een erkende opleiding (mbo of hbo, biotechniek of zoölogisch analist)
  • is ingeschreven bij de Instantie voor Dierenwelzijn
  • schoolt zich steeds bij via cursussen, congressen, vaardigheidstrainingen
  • is aantoonbaar bekwaam in het hanteren en behandelen van proefdieren (vastgesteld door de proefdierdeskundigen van de Instantie voor Dierenwelzijn Utrecht)

Dierverzorger

De dierverzorger die met proefdieren werkt:

  • heeft een erkend diploma als dierverzorger (proefdieren) mbo niveau 3
  • is ingeschreven bij de Instantie voor Dierenwelzijn
  • schoolt zich steeds bij via cursussen, congressen, vaardigheidstrainingen
  • is aantoonbaar bekwaam in het hanteren van proefdieren (vastgesteld door de proefdierdeskundigen van de Instantie voor Dierenwelzijn Utrecht)

Anderen

Voor gastmedewerkers, studenten, stagiairs en medisch specialisten die meewerken aan dierproeven gelden aparte regels. Zij mogen bijvoorbeeld alleen met proefdieren werken onder toezicht van een bevoegde persoon.

Locaties

Dierexperimenteel onderzoek bij de Universiteit Utrecht en het UMC Utrecht vindt plaats op verschillende locaties. De meeste activiteiten vinden plaats in het Gemeenschappelijk Dierenlaboratorium (GDL). Dit facilitair instituut is een onderdeel van de Universiteit Utrecht.